Türkiye masallarındaki Şamanizm öğeleri

Tez Türkçe Tarih×

Künye:

Yazarlar:

Magdalena SODZAWICZNY

Ekle

Danışmanlar:

Talat S. Halman

Ekle

Yayın Yılı:

2003

Yayın Yeri:

Ankara

Seviye:

MASTER

Kurum:

Bilkent Üniversitesi

Bölüm:

Türk Edebiyatı Bölümü

İçerik Dosyası:

İndirmek için tıklayınız

Web adresi:

Web adresi henüz eklenmemiş. Eklemek için düzenle simgesine tıklayınız.

Operatör:

Tuğba Mercan

Güncelleyen:

Tayfun Demirhan

Özet:

Türklerin İslâm-öncesi kültürünü oluşturan öğelerden en önemlisi Şamanizm inançlarıdır. Türklerin İslâmiyet'i kabul etmesi ve ardından Anadolu'ya göçmesiyle, Şamanizm öğelerinin yerini Müslüman inançların aldığı yeni bir kültür oluşmaya başlamıştır. Ancak, yüzyıllar boyunca süren İslamlaşmaya rağmen, Şamanizm'e ait bazı eski inançların bugünlere kadar yaşadığı da görülmektedir. Türk sözlü edebiyatında ve özellikle masallarda bu inançların izlerini bulmak olanaklıdır. Nesilden nesle devredilen ve bu yüzden çok uzun bir geçmişi olan masallar, Şamanizm'e ait inançların bugün de var olduğunu araştıranlara hayli zengin malzeme sunmaktadır. Bu tezde, Türkiye halk kültüründeki Şamanizm izleri hakkındaki çalışmalar gözden geçirilerek Türkiye masallarındaki Şamanizm öğeleri konusu incelenmektedir. Bu konudaki çalışmaların sayısı sınırlıdır. Tezde, Şamanizm hakkındaki çalışmalardan yola çıkılarak masal metinlerinin incelemesi yapılmıştır. İslâm-öncesi inançlar açısından masal diyarının incelenmesine özel bir önem verilmiş, çalışma daha çok bu noktada yoğunlaştırılmıştır. Bu amaçla "asıl", "yardımcı" ve "ikincil" kahramanların özellikleri, doğaüstü yetenekleri ve masallarda oynadıkları rol, şamanın benzer nitelikleri ile karşılaştırılmıştır. Bunun dışında, masallardaki kuşlar, hayvanlar ve doğaüstü hayat kaynaklan ele alınmış ve bunların bazı öğelerinin eski Türk inançları kökenli olma olasılığı gösterilmiştir. Son olarak, masal evrenini oluşturan alanlar incelenmiş ve bu alanların öğelerinin Şamanizm inançlarıyla bağdaştığı noktalar ortaya çıkarılmıştır. Tezde, İslâm'ın Şamanizm inançlarını tamamen yok edemediği ve bu inançların Türkiye masallarında varlığını sürdürdüğü sonucuna varılmıştır.

Tuğba Mercan

“Şamanizm Kaynakçası (Shamanism Bibliography)”.

284 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

16 kez

görüntülendi.

Tayfun Demirhan

“Türk Mitolojisi Kaynakçası”.

277 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

2602 kez

görüntülendi.

Nuri Palta

“Masal Kaynakçası”.

157 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

685 kez

görüntülendi.

Gülşah Çoban

“Eski Türk Dini”.

113 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

11 kez

görüntülendi.

Gülşah Çoban

“Eski Türk Dini Kaynakçası”.

63 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

72 kez

görüntülendi.

Nuri Palta

“Şaman-Şamanizm Kaynakçası”.

7 Eser İçeriyor

Bu kaynakça

43 kez

görüntülendi.

Yaptığı atıflar
Aldığı atıflar

Atıf yapılan eser:

Abdülkadir İNAN

“Müslüman Türklerde Şamanizm Kalıntıları”

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.

Makale Türkçe 07. yy İslam Anadolu

Bu Makale

290 kez

görüntülendi.

Max LUTHI , Sevengül KARASUBAŞI

“Masalın; Efsane, Menkabe, Mit, Fabl ve Fikra Gibi Türlerden Farkı”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Genel Türk

Bu Makale

235 kez

görüntülendi.

Ali Duymaz

“Tekerlemelerin Kökeninde Şamanizm Unsurları”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Genel Türk

Bu Makale

123 kez

görüntülendi.

Saim SAKAOĞLU

Anadolu-Türk Efsanelerinde Taş Kesilme Motifi ve Bu Efsanelerin Tip Kataloğu

Ankara, 1980, Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

101 kez

görüntülendi.

Jean Paul Roux

Eskiçağ ve Ortaçağ'da Altay Türklerinde Ölüm

İstanbul, 2005, Kabalcı Yayınevi.

Kitap Türkçe Eski Çağ Orta Çağ Tarih Orta Asya Genel Türk

Bu Kitap

29 kez

görüntülendi.

Mehmet AÇA

“Şamanlığa Geçişteki Ölüp Dirilme Ritüelinden Türk Destanlarındaki Ölüp Dirilmeye”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Orta Asya Orta Asya Türk

Bu Makale

27 kez

görüntülendi.

A. V ANOHİN

“Altay Şamanlığına Ait Maddeler”

Ülkü.

Makale Türkçe Tarih Orta Asya Genel Türk Anadolu

Bu Makale

18 kez

görüntülendi.

Naciye YILDIZ

“Dede Korkut Hikâyelerinde ve Manas Destanında Ağaç”

Millî Folklor.

Makale Türkçe

Bu Makale

17 kez

görüntülendi.

Yaşar ÇORUHLU

Türk Mitolojisinin Anahatları

İstanbul, 2006, Kabalcı Yayınevi.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

14 kez

görüntülendi.

Abdülkadir İNAN

Makaleler ve İncelemeler

Ankara, 1968, Türk Tarih Kurumu.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

13 kez

görüntülendi.

Abdülkadir İNAN

Tarihte ve Bugün Şamanizm

Ankara, 1986, Türk Tarih Kurumu Basımevi.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

K. INOSTRANTSEV

“Eski Türklerin İnançları Hakkında Bir Kaç Söz”

Belleten.

Makale Türkçe Tarih Orta Asya Orta Asya Türk Genel Türk

Bu Makale

14 kez

görüntülendi.

Bekir ŞİŞMAN

“İslamiyet Öncesi Türk İnanç ve Ritüellerinin Samsun Yöresindeki İzleri”

Türk Kültürü Dergisi.

Makale Türkçe

Bu Makale

5 kez

görüntülendi.

Pertev Naili BORATAV

100 Soruda Türk Halk Edebiyatı

İstanbul, 2008, Koçbank Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

5 kez

görüntülendi.

Ahmet Yaşar OCAK

Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri

İstanbul, 2003, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

6 kez

görüntülendi.

Pertev Naili BORATAV

Zaman Zaman İçinde

Ankara, 2006, İmge Kitabevi.

Kitap Türkçe Folklor

Bu Kitap

4 kez

görüntülendi.

Max LUTHI

“Halk Masallarında Yüzeysellik”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Genel Türk Anadolu

Bu Makale

5 kez

görüntülendi.

Bülent GÜL

“Doğu Karadenizde ve Kırgızıstanda Anlatılan “Geyik Ana” Efsanesi Üzerine Bir Deneme”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Genel Türk Anadolu

Bu Makale

4 kez

görüntülendi.

Cemal ŞENER

Şamanizm

İstanbul, 2001, Etik Yayınları.

Kitap Türkçe Orta Asya

Bu Kitap

11 kez

görüntülendi.

Nevill DRURY

Şamanizm

İstanbul, , Okyanus Yayınları.

Kitap Türkçe Orta Asya Orta Asya Türk 06. yy

Bu Kitap

8 kez

görüntülendi.

Metin And

Minyatürlerle Osmanlı-İslâm Mitologyası

İstanbul, 2008, Yapı Kredi Yayınları.

Kitap Türkçe Osmanlı

Bu Kitap

7 kez

görüntülendi.

Michel Perrin

Şamanizm

İstanbul, 1995, İletişim Yayınları.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Jean Paul Roux

Türklerin ve Moğolların Eski Dini

İstanbul, 1994, İşaret Yayınları.

Kitap Türkçe Orta Asya 06. yy Moğol

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Bahaeddin Ögel

Türk Mitolojisi

Ankara, 1987, Selçuklu Tarihi Ve Medeniyeti Enstitüsi Yayını.

Kitap Türkçe Tarih Genel Türk

Bu Kitap

3 kez

görüntülendi.

Ayşe YÜCEL

“Masallarda Dev ve Yaratılış Destanındaki Benzerleri”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Genel Türk

Bu Makale

4 kez

görüntülendi.

Linda DEGH

“Halk Anlatısı”

Millî Folklor.

Makale Türkçe

Bu Makale

5 kez

görüntülendi.

Mircea Eliade

Mitlerin Özellikleri

İstanbul, 2001, Om Yayınevi.

Kitap Türkçe Tarih

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

I.M. Lewis

Ecstatic Religion

, 2003, Routledge.

Kitap İngilizce İlahiyat Tarih

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Pertev Naili BORATAV

Az Gittik Uz Gittik

Ankara, 2006, İmge Kitabevi.

Kitap Türkçe Folklor

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Mehmet Fuad KÖPRÜLÜ

Influence du Chamanisme Turco-Mongol sur Les Ordres Mystiques Musulmanes

İstanbul, 1929, .

Kitap Türkçe

Bu Kitap

2 kez

görüntülendi.

Wilhelm, Ignaz Kunos RADLOFF

Proben Der Volkslıtteratur Der Turkıschen Stamme VIII

Ankara, 1998, Türk Dil Kurumu.

Kitap Almanca

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Yaşar KALAFAT

Doğu Anadolu'da Eski Türk İnançlarının İzleri

Ankara, 1995, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

Mustafa AÇA

“Yirtöşlik Destanının Sibirya (Tümen) Türkleri Eş Metnindeki Olağanüstü Yardımcı Kahramanlar Motifi Üzerine Bir Deneme”

Millî Folklor.

Makale Türkçe Orta Asya Orta Asya Türk

Bu Makale

5 kez

görüntülendi.

Saim SAKAOĞLU

Masal Araştırmaları

Ankara, 1999, Akçağ Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Saim SAKAOĞLU

Gümüşhane ve Bayburt Masalları

Ankara, 2002, Akçağ Yayınları.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

1 kez

görüntülendi.

J. KROHN , K. KROHN

Halk Bilimi Yöntemi

Ankara, 1996, Türk Dil Kurumu.

Kitap Türkçe

Bu Kitap

0 kez

görüntülendi.

Mustafa Boran

Menakıbnamelerin Yapısalcı Yöntemler ile İncelenmesi

Ankara, 2017, MASTER.

Tez Türkçe Tarih

Bu Tez

3 kez

görüntülendi.

Eser istatistikleri yükleniyor...